Willem Cornelis Johannes de Haas

Hier is het eerste deel van het verhaal over mijn vader, Wim de Haas, later zullen er meer details volgen

Wim de Haas was onderdeel van een kleine verzetsgroep die Joden hielp onderduiken. Hij woonde in Voorburg bij zijn ouders en werkte samen met zijn 10 jaar jongere verloofde Willy Sauerbier en Loes Sewing. Ze hielpen Joden met onderduiken. Wim werkte ook als koerier en bracht berichten rond. Ook verborg hij bonnen en vervalste identiteitsbewijzen. Hij heeft o.a. een rol gespeeld bij het helpen onderduiken van Guus Belinfante (later rector magnificus van de VU in Amsterdam) en zijn familie.
Wim was een erudiete man die veel boeken had en hij had de vervalste papieren verborgen in zijn grote bibliotheek. Hij had de bladzijden dichtgeplakt. Later zou dat cruciaal blijken want hij werd in het voorjaar in 1944 gearresteerd (na te zijn verraden) en zijn ouderlijk huis in Voorburg werd doorzocht, de Duitsers hebben alle boeken stuk voor stuk uit de boekenkasten gehaald, en geschud (er waren teveel boeken om ze bladzijde voor bladzijde om te slaan) maar niets gevonden. Hij is vervolgens gemarteld maar is niet doorgeslagen. Hij is geïnterneerd in het Oranjehotel en daarna overgeplaatst naar Vught. Hij is enkele maanden daarna vrijgelaten en was sterk vermagerd. Hij is uiteindelijk in Overijssel in de buurt van Steenwijkerwold gebleven om aan te sterken en zijn verloofde Willy Sauerbier heeft zich bij hem gevoegd. Vanwege de spoorwegstaking en mogelijke onveiligheid en gevaar om opnieuw gearresteerd te worden in het Westen, is hij daar de gehele oorlogswinter gebleven tot aan de bevrijding. Voor zover we weten was Wim deel van een kleine verzetsgroep, ook vanwege het gevaar van verraad probeerden ze het contact met andere verzetsgroepen zo beperkt mogelijk te houden. Mijn vader kon niet makkelijk praten over de oorlog, sommige details zoals het martelen en niet doorslaan heb ik pas na zijn overlijden vernomen. Hij was redelijk mild over de bewakers in het Oranje hotel, hij zij dat het vaak Duitse soldaten waren die op ziekte verlof waren na verwondingen aan het front en al lang blij waren niet aan het front te moeten zijn, velen waren oorlogsmoe. Eén ding staat me bij dat hij ook veel speelgoed van Joodse kinderen bewaard had, die nooit meer opgehaald werden na de oorlog, iets wat hem diep raakte als hij er over sprak. Over Vught heeft hij niet veel verteld, behalve over een Joodse celgenoot die zich verdiept had in de Kabbalah en berekend had dat het nummer 5 een belangrijke rol zou spelen, wat later is gebleken. Wim heeft na de oorlog in de bijzondere opsporingsdienst gewerkt en had blijkbaar toch enig inzicht in wie gecollaboreerd had in de regio Den Haag. Na de oorlog is hij getrouwd met Willy Sauerbier, maar later ook weer gescheiden. Hij trouwde in 1961 met mijn moeder, Helena Geertruida van der Schilden . Hij had een dochter uit het eerste huwelijk, Laetitia de Haas, die net na de oorlog geboren is en zoon uit het tweede huwelijk, Félix de Haas geboren in 1962. Hij heeft heel lang bij het ministerie van onderwijs gewerkt als hoofd van een afdeling. Wim was een enorm erudiete man. Geïnteresseerd in geschiedenis, godsdienst , filosofie, literatuur en kunst. Hij had een zeer grote bibliotheek van duizenden boeken over deze onderwerpen. Naast interesse in Westerse filosofie en kunst had hij ook grote interesse in Chinese en Japanse filosofie, literatuur en kunst. Zijn geboorte en jeugd in voormalig Nederlands Indië heeft daar mogelijk een rol in gespeeld. Hij heeft zich altijd ingezet voor mensenrechten en is altijd politiek geëngageerd gebleven. Naast een zeer erudiete en bescheiden man, was hij een lieve en wijze vader. De redenen om deel te nemen aan het verzet waren zijn Godsdienstige (Vrijzinnig protestant) en zijn politieke overtuiging (Liberaal Sociaal Democraat) en een diep gevoel van rechtvaardigheid en plicht om hen die bedreigd worden te beschermen. Hij is voor mij altijd een enorme bron van inspiratie geweest. In een tijd waarin wederom duistere krachten lijken toe te nemen is zijn voorbeeld van menselijkheid en mededogen alleen maar meer actueel.

Bronnen :
1)zoon - Félix de Haas
2) In plaats van woede - het leven van Guus Belinfante - Geke van der Wal - Atlas Contact