Johan Marinus

In de oorlog woonde Johan Marinus met zijn vrouw en twee kinderen op Leeuwenstein, een gebouwencomplex van de bollenfirma M. van Waveren & Zonen in Hillegom. Al voor de oorlog lagen daar goederen opgeslagen voor het Nederlandse leger, waaronder levensmiddelen, motorolie en gasmaskers. Bij de mobilisatie werden de bollenschuren gevorderd door het Nederlandse leger, maar na de capitulatie namen Duitse soldaten het beheer over en werden de Nederlandse soldaten krijgsgevangen gemaakt.
Volgens het toen geldende Duitse recht vervielen de legervoorraden als oorlogsbuit aan de bezetter. Najaar ’40 besloten voormalig verantwoordelijken van het Nederlands leger echter om niet alles aan de bezetter over te dragen, maar een groot deel van de voorraden elders op Leeuwenstein te verbergen.
In 1940 was kapitein-intendant Willem Christiaan Wensink verantwoordelijk voor de legervoorraden in de regio Rotterdam, waar Hillegom onder viel. Reservekapitein August Peters was in het bijzonder belast met het toezicht op de Hillegomse voorraad.
August Peters werd op 10 mei 1941 opgepakt, omdat de bezetter doorkreeg dat delen van de krijgsbuit verdwenen. Hij liet bij verhoor niets over de geheime voorraden los en werd na 3 maanden weer vrijgelaten. Op Leeuwenstein kon men dit niet weten en bracht men de voorraden over naar een nieuwe, speciaal voor dat doel gebouwde bergplaats.
Enige tijd daarna besloot de militaire verzetsgroep om de Hillegomse voorraden van de hand te doen om de manschappen die belast waren met de bewaking ervan vrij te spelen voor andere activiteiten. Toen daarna een zwarthandelaar zaken ‘terugverkocht’ aan de bezetter, liep het mis.
Medio september 1941 volgde een inval op Leeuwenstein. Veertien mannen werden meegenomen voor verhoor, waaronder Johan Marinus. Vier anderen, waaronder Wensink en Peters, werden in de daaropvolgende dagen gearresteerd en overgebracht naar het Oranjehotel. In totaal werden 18 man opgepakt.

Op 13 november 1941 werden de 18 in Utrecht voorgeleid. De aanklacht was diefstal of medewerking hieraan. De uitspraak volgde op 9 december 1941. De directeuren van Van Waveren kregen 1 jaar gevangenisstraf en moest die in Duitsland uitzitten. Het personeel, waaronder Johan Marinus, kreeg 1 maand en moest die straf in Scheveningen of Utrecht uitzitten. Willem Wensink en August Peters werden zwaarder gestraft en kregen beiden 2½ jaar gevangenisstraf. Zij werden echter in Berlijn opnieuw berecht en kregen toen de doodstraf. Op 19 november 1942 werden zij in Berlijn gefusilleerd. Na de oorlog zouden hun stoffelijke overschotten naar Nederland worden overgebracht.

Johan Marinus heeft begin ’42 gedurende 1 maand in cel 35 van het Oranjehotel gezeten. Hij deelde zijn cel met Walter van de Weijer, die ter dood veroordeeld was voor zijn rol in de Oranjewacht.

Na het uitzitten van de gevangenisstraf ging de illegale opslag op Leeuwenstein weer door. Wanneer de Duitsers op 7 mei 1943 de ‘Arbeitseinsatz’ afkondigen, zit er voor Johan niets anders op dan zijn 19-jarige zoon Wim te vragen zich hiervoor te melden; een huiszoeking zou immers desastreuze gevolgen kunnen hebben. Wim zou 20 maanden in Duitsland zitten, maar gezond en wel weerkeren.