Theodorus Dobbe

Portret

Naam: Theodorus (Theo) Dobbe

Geboren: 19 maart 1901 te Amsterdam

Beroep: vertegenwoordiger

Woonplaats: Bussum

Gearresteerd op 5 september 1944 (2e keer)

Nr. Ankl. 2e OD-proces: geen proces

IM 314 OD lijst: K; nr. bijlage 3B: 109

Overleden: op 5 september 1944 bij Dieren, na aanhouding

Theo Dobbe woont in Bussum, is rooms-katholiek, gehuwd en heeft twee kinderen. Hij is hoofdvertegenwoordiger bij een linoleumfabriek in Krommenie, maar wordt al snel na de capitulatie fulltime verzetsman. Over de verzetsactiviteiten van Dobbe is veel geschreven in allerlei artikelen en boeken. Daarin komen zijn tomeloze dadendrang en inzet naar voren. Hij is misschien wel één van de meest actieve Nederlandse verzetsmensen tijden de bezetting in de Tweede Wereldoorlog. Dobbe staat samen met Gerrit Reeskamp aan de wieg van het verzet in ’t Gooi. Het weghalen van wapens, munitie en explosieven uit de Vesting Naarden door deze groep is slechts één van hun acties. Dobbe heeft daar ook contact met kolonel Versteegh en diens koerier De Jonge Melly van de Ordedienst (OD). Als Reeskamp eind 1940 uitwijkt naar Friesland, stopt Dobbe niet. Hij pleegt o.a. een aanslag op een gebouw van de SS aan de Bernhard Zweerskade in Amsterdam. Nadat een groot deel van de Gooise groep medio 1941 is opgerold, duikt hij zelf onder in een woonboot van een bekende in Sneek. Ook daar gaat hij gewoon door. Zo maakt hij zich onder meer in Leeuwarderadeel meester van een grote stapel blanco persoonsbewijzen. Een beruchte infiltrant en verrader, Van der Waals, komt hem op het spoor en Dobbe wordt in augustus 1941 gearresteerd en belandt in het Oranjehotel.1 Hij weet echter op 24 december van dat jaar te ontsnappen uit de Van Sypesteijnkazerne in Utrecht, waar hij voor zijn proces is opgesloten.

Dobbe duikt opnieuw onder in Friesland en pakt de draad weer op: het verspreiden van Vrij Nederland, het zoeken van onderduikadressen voor Joden en piloten, het vergaren van distributiebonnen, persoonsbewijzen en geld voor hen enz. Hij blijft steeds samenwerken met allerlei verzetsgroepen, o.a. met de OD. In Joure rooft hij als ‘wachtmeester bij de marechaussee’ op 24 oktober 1942 de inhoud van de kluis van het distributiekantoor: een grote hoeveelheid pas aangekomen distributiebonnen. De opbrengst verdeelt hij grotendeels over de OD en Vrij Nederland. Hij wordt in Friesland betrokken bij de Landelijke Organisatie van Knokploegen (LKP), die in 1943 wordt opgericht. Dobbe wordt beschreven als “een fel en strijdbaar man, impulsief, onvoorzichtig, dapper tot in het roekeloze en aan de andere kant: echtgenoot en vader en gelovig katholiek, de morele steun van zijn omgeving in de moeilijke ogenblikken.” Bij de LKP wordt hij belast met het opzetten van knokploegen in het zuiden van het land, o.a. de KP-Nijmegen. Hij pleegt ook daar diverse aanslagen, bijv. in Den Bosch. De SD jaagt fel op Dobbe, maar hij weet lang op vrije voeten te blijven. Op 5 september 1944 (Dolle Dinsdag) wordt hij gearresteerd bij het huis van de beruchte V-man Johnny de Droog, bij Arnhem, om die te liquideren. Op weg naar het SS-Lager Avegoor, mag hij tijdens een korte stop bij buitengoed Het Hof bij Dieren een afscheidsbrief schrijven aan zijn vrouw. Hij probeert daarbij een pistool af te pakken van een bewaker. Bij de worsteling die dan ontstaat wordt hij doodgeschoten. Dobbe sterft zoals hij geleefd heeft: strijdbaar tot het einde.

1 https://data.niod.nl/WO2_biografieen/Theo-Dobbe.html