Tybo Marten Busscher

Portret

Naam: Tybo Marten Busscher

Geboren op 16 oktober 1900 te Leer (Duitsland)

Beroep: timmerman

Woonplaats: Scheveningen (Den Haag)

Gearresteerd op 24 juli 1942

Straf: abgetrennt

IM 314 OD lijst: J; nr. Anklage 2e OD-proces: 92

Overleden: 13 juli 1992 in Burnie (Tasmanie, Australië)

Tybo Busscher is op 16 oktober 1900 geboren in het Duitse Leer, net over de grens. Zijn vader Johannes Busscher is een Groninger uit Beerta, zijn moeder Gepke van der Laan komt uit datzelfde dorp. Tybo Busscher woont in Scheveningen als de oorlog uitbreekt, is timmerman en is in november 1920 gehuwd met Johanna Borgman. Hij heeft een zoon, Reintje Busscher.

Medio 1941 vraagt Hertly, die in de Ordedienst (OD) actief is met o.a. het verzamelen van wapens, aan Busscher of die hem wil helpen bij zijn verzetsactiviteiten. Hertly is een bekende van Busscher en woont in Den Haag, niet ver van Scheveningen. Busscher wil wel helpen en komt zo in Hertly’s groep terecht. Hij werkt ook al enige tijd illegaal samen met zijn zwager Gerard Borgman. Zij verspreiden vooral illegale bladen. Bij Hertly krijgen ze ook te maken met wapens. Busscher heeft een grote garage en is erg handig, hij is immers timmerman. Als hij hoort dat de OD goede bergplaatsen nodig heeft voor de opslag van wapens, maakt hij in de herfst van 1941 in zijn garage een geheime bergplaats. Die stelt hij beschikbaar om wapens en explosieven, maar ook kisten met ander materiaal van de OD veilig te bewaren. Later laat hij achter zijn garage ook nog een kuil graven om gevaarlijk materiaal van de OD te begraven. Daar worden medio januari 1942 zo’n twintig granaten verborgen en twee grote pakken met geweermunitie.

Busscher helpt tevens op andere manieren, waar hij kan. Zo leent hij een auto aan Hertly’s OD-medewerker Aberle voor een overval op NSB’er Van der Zanden. Begin maart 1942 komt agent Poos met twee Duitsers zoeken naar kisten van de OD. Pasdeloup heeft verteld dat die naar de Vissershavenweg zijn gebracht. Ze zoeken in de verkeerde garage, bij Busschers buurman Pronk. Die weet echter van niets. Bij die zoekactie worden Busschers zoon Reintje en een vriend van hem meegenomen. Twee dagen later wordt ook Pronk opgepakt. Zij komen allen weer vrij, Reintje na 9 maanden, de andere twee al veel eerder.

Op 24 juli vertrekken Busscher, zijn zwager Borgman en een aantal anderen van de groep van Hertly naar Ede, om wapens te bergen die gedropt zullen worden. Alle deelnemers aan die actie, incl. Busscher en Borgman, worden daar gearresteerd door verraad van Van der Waals. Nog dezelfde avond worden ze naar het Oranjehotel gebracht. Busscher wordt samen met een grote groep anderen die bij de OD betrokken zijn in het 2e OD-proces in Haaren abgetrennt. Hij gaat via Amersfoort in november 1943 als Nacht und Nebel-gevangene naar Natzweiler. Bij de evacuatie van Natzweiler begin september 1944 gaat hij op transport naar Dachau. Daar wordt hij op 29 april 1945 bevrijd. Hij keert terug naar Nederland en overlijdt op in 1992 op Tasmanië, Australië.