Cosmo Medici Roeske

Portret

Naam: Cosmo Medici (Bill) Roeske

Geboren op 4-10-1916 in Nickerie (Suriname)

Beroep: kantoorbediende

Woonplaats: Heemstede / Bennebroek

Gearresteerd op 18 mei 1942

Nummer in 2e OD-proces: n.v.t., ander proces op 5-12 december 1942

Straf: doodstraf

IM 314 OD lijst: K; nr. op bijlage 3B: 128

Gefusilleerd op 5 februari 1943 op de Leusderheide

Bill Roeske is geboren in Suriname. Zijn vader Willem Frederik Roeske is geboren in Amsterdam (1875) en zijn moeder Christine Clementine Medici Faerber in Demarara, British-Guyana (1896). Bill heeft drie zussen: Betty, Christine en Aafke. Het gezin verhuist enkele jaren voor het uitbreken van de oorlog naar Nederland. Vader Roeske overlijdt in maart 1941. Bill houdt zich al sinds 1940 bezig met spionage. Hij werkt o.a. samen met Han van Hattem – die een inlichtingendienst hebben opgezet - en geeft spionagemateriaal door aan Aart Alblas. Hij is tevens een vriend van de Haagse Ordedienst (OD) verzetsman Johan Nout en een goede bekende van Sjoerd Nauta en van Frits van der Schrieck. Deze beiden hebben een groot verzetsnetwerk in Leiden en Den Haag. Roeske werkt nauw samen met o.a. Dick Groeneveldt uit die groep. Samen met de zus van Sjoerd Nauta maken zij een plan om Nauta na diens arrestatie uit het Oranjehotel te bevrijden, maar dit plan gaat niet door. Hij staat bekend als ‘koelbloedig en onverschrokken’, maar ook als enigszins roekeloos. Hij heeft een grote rol bij de aanslag op de verrader Stellbrink aan de Schotersingel in Haarlem, in oktober 1941, samen met o.a. Groeneveldt en Johan Nouts broer Albert Nout. Roeske raakt daarbij gewond, maar kan met de anderen ontkomen en duikt onder.

Roeske wordt ingezet voor allerlei klussen binnen het Haags/Leidse verzetsnetwerk en is bij veel zaken betrokken. Zo is hij eind februari getuige van de arrestatie in het Haagse Hotel Terminus van twee verzetsvrienden van Van der Schrieck, dr. Gerrit Krediet en de Haagse politieagent ‘Broer’ Moonen. Zij worden opgepakt door verraad. Bill haalt dan een koffer met een zender vanuit het huis van Krediet en brengt die veilig elders onder. Als in maart 1942 veel mannen van de groepen rond Van der Schrieck en van Albert Nout worden gearresteerd, kan hij nog ontsnappen. Van der Schrieck probeert dan om Roeske en een aantal anderen uit zijn netwerk met een kotter vanuit IJmuiden naar Engeland over te laten brengen. In zijn afscheidsbrief schrijft Roeske op de avond van zondag 17 mei aan zijn moeder en zijn zus Betty: “Als alles goed is ben ik er dinsdag. Je krijgt dan direct bericht.” Het loopt echter anders. Ook nu is sprake van verraad. Op 18 mei ’s morgens gaan zij aan boord van de kotter. De bedoeling is de kotter op zee ‘met zachte hand te overmeesteren’, het roer over te nemen en naar Engeland over te steken. Zij worden echter direct gearresteerd door de SD en de agenten Poos en Slagter.

Bill Roeske wordt in een proces in de Gansstraat in Utrecht samen met een aantal verzetsgenoten die betrokken zijn bij de aanslag op Stellbrink – of bij een andere liquidatie - in december 1942 ter dood veroordeeld. Zijn moeder probeert tevergeefs gratie voor hem te krijgen. Hij wordt op 5 februari 1943 samen met Groeneveld, Albert Nout, Gerard Bastiaans en Hans Smits gefusilleerd op de Leusderheide. Het lichaam van Bill Roeske is net zoals dat van zijn lotgenoten na de bevrijding opgegraven. Hij is op 7 december 1945 gecremeerd in Velzen.