Cornelis Heij

Bron: site Oranje Vrijbuiters

Kees Heij
Cornelis was instrumentmaker en verloofd met de inmiddels 92-jarige Miep Groenendijk. Zij heeft nog steeds contact met de zoon van Leo, Rob Heij. Toen op 10 mei 2007 de heronthulling van het monument plaatsvond is haar gevraagd hierbij aanwezig te zijn, wat zij niet kon opbrengen.

Als geboren en getogen Utrechtenaren groeiden de drie broers op in het huis aan de Obrechtstraat 47 bis
Toen de Duitsers Nederland bezetten, was Leo een van de eersten die zich inzette voor het illegale blad “Je Maintiendrai”, waarvan hij de bladen stencilde. Hieruit blijkt dat hij zich geroepen voelde zich bij het verzet aan te sluiten; ook wilde hij “Engelandvaarder” worden, waar zijn verloofde Johanna Biestervelt hem niet in tegenhield, mits hij, voor hij naar Engeland ging, met haar trouwde. Wat gebeurde, en waarom Leo daarna de stap naar Engeland niet heeft genomen, is onbekend. Wel dat hij zich met zijn twee broers aansloot bij de verzetsgroep de Oranje Vrijbuiters.

Van hun verzetsactiviteiten is bekend, dat de broers onder meer ingezet werden voor een overval op het distributiekantoor in Elst, waar ook de Oranje Vrijbuiter Pieter Verhage betrokken was. De juistheid van dit gegeven valt te lezen uit een deel van een krantenverslag in het Utrechts Nieuwsblad van 16 maart 1950 over het proces van de verrader Joop de Heus. Citaat uit dit verslag: “Verdachte (De Heus) stelde aan de “Oranje Vrijbuiters” voor een overval te plegen op het distributiekantoor te Elst. De leden L.C. Heij, C. Heij, A.H. Heij en P. Verhagen, werden door verdachte aan een voor de Sipo werkende politieagent voorgesteld, waarna in Arnhem een ontmoeting met de vier verzetslieden plaatsvond”. Kort daarna werden de Oranje Vrijbuiters gearresteerd en naar de strafgevangenis in Scheveningen gevoerd. Om kennis te nemen hoe Joop de Heus tot zijn verradersrol kwam en de dood van vele (41) goede vaderlanders op zijn geweten heeft, een krantenverslag (Utrechts Nieuwsblad) van zijn proces.

Arrestatie
De gebroeders Heij en Pieter Verhage werden op 17 december 1943 gearresteerd en op 28 februari 1944 werd over Leo Heij, Kees Heij, Pieter Verhage en Bart Heij het doodvonnis uitgesproken. De dag erna, op 29 februari, werden op de Waalsdorpervlakte Leo, Kees en Pieter met hun 15 verzetskameraden gefusilleerd. Zoals elders te lezen kreeg Bart Heij, na te hebben moeten toekijken hoe zijn beide broers geëxecuteerd werden, gratie.

Bart Heij
Na de oorlog deed zich een bizar moment voor toen Bart Heij, als getuige het proces van verrader Joop de Heus bijwonend, deze enorm schrok. De Heus was er vanuit gegaan dat alle drie de broers gefusilleerd waren.

Op de pagina Geschiedenis is aangegeven dat van de twintig doodvonnissen niet alleen Bart Heij gratie kreeg, maar ook Jan van der Voort. Dit geeft aanleiding hier aandacht te geven hoe deze Oranje Vrijbuiter in een interview terugblikt op zijn ervaringen tijdens de executie van zijn 18 vrienden en zijn bevindingen na de oorlog.

Cornelis Heij werd na de oorlog als verspreider van De Waarheid aangemeld voor het nooit verschenen Eereboek voor gevallen communistische verzetsmensen. Hij zou ook distributiekantoren overvallen hebben.