Frans Reitema

Deze beknopte biografie is afkomstig uit het boek ‘Jacoba van Tongeren en de onbekende verzetshelden van Groep 2000 (1940-1945)’, geschreven door Paul van Tongeren.
Uitgeverij Aspekt.
7e druk 2022 ISBN 9789461534835


Frans Reitema, Groepslid 1802B

Frans Reitema is geboren op 30 augustus 1877. Hij heeft vrijwel zijn gehele werkzame leven bij de firma J.Duyvis & Zn in Amsterdam gewerkt. Dit was een groothandel in koffie en thee. Hij klom er op tot chef van de expeditieafdeling. Frans was lidmaat van de Nederlands Hervormde Kerk.
Toen de oorlog uitbrak was hij penningmeester van wijk XVI in Amsterdam-West en lid van de Commissie Schaal, een fonds ter ondersteuning van noodlijdenden voor heel kerkelijk Amsterdam. Hij was toen met vrouw en zoon (Kees Reitema, later ook lid van Groep 2000) woonachtig in de 1e Helmersstraat in Amsterdam.
Via een buurman raakte Frans in de loop van 1940 betrokken bij de eerste groep verspreiders van Vrij Nederland. Vanaf augustus 1940 heeft hij VN in zijn netwerk verspreid. Op 9 juli 1941 is hij op zijn huisadres gearresteerd. Hij werd overgebracht naar het Oranjehotel in Scheveningen en na zes maanden naar de Strafgevangenis in Scheveningen. Het VN-proces waarbij hij is veroordeeld was op 24 februari 1942 (dit was het eerste Vrij Nederland proces).
Frans werd tot zes maanden gevangenisstraf veroordeeld wegens het in bezit hebben van “Duits-vijandige geschriften” (hij hield vol deze wel gekregen te hebben, maar in de kachel te hebben verbrand, vandaar deze lichte straf); omdat hij reeds bijna acht maanden in voorarrest had gezeten werd hij nog diezelfde dag in vrijheid gesteld.
Na zijn vrijlating stelde Frans zich direct weer beschikbaar voor Groep 2000. Hij heeft deelgenomen aan activiteiten van het wijkwerk van de Groep, met name de hulp aan onderduikers. Hij was districtshoofd van district Zuid-West (de Concertgebouw- en Minervabuurt).
Daarnaast heeft hij vanwege zijn functie bij de Hervormde Kerk een rol gespeeld bij het gebruik door de Groep 2000 van het wijkgebouw van wijk XVI aan de Jacob van Lennepkade 310-312. Hij was beheerder van dit gebouw. Dit wijkgebouw werd in de periode 1943-1945 als postadres gebruikt voor de Groep, waarbij de post was gecodeerd. Bijeenkomsten van de Groep vonden hier plaats met catechisatie als dekmantel.
Tijdens de bijeenkomst op 31 augustus 1945 toen de Groep 2000 is ontbonden, heeft Frans als oudste groepslid Jacoba toegesproken.
Frans Reitema is overleden op 27 januari 1949. In 1984 werd aan hem postuum het Verzetsherdenkingskruis toegekend.