Salomon Vaz Dias

Zoon van kunsthandelaar Jacob Vaz Dias (25 juni 1879 Amsterdam - 1961 Londen) en Hannah (Hana) Hamburger (3 september 1879 Liverpool - 10 juli 1950 Amsterdam).
Hij had een zuster Selma (23 november 1911 Amsterdam - 30 augustus 1977).
Getrouwd op 13 mei 1937 te Amsterdam met Anna Theresa (Teréz) Munka (24 april 1907 Boedapest). Ze kregen één zoon, Robert Karel (4 augustus 1937 Amsterdam).
Hij was een Nederlands journalist, fotograaf en verzetsstrijder.
Vaz Dias was voor de oorlog als journalist verbonden aan De Telegraaf. Tot zijn collega's behoorde Frans Goedhart, met wie hij later in de illegale Parool-groep zou samenwerken.
Hij begon een eigen fotopersbureau aan de Vijzelstraat, tegenover het Carlton Hotel, Foto-Varia geheten. Hier werd Bert Haanstra in 1934 zijn leerling, gevolgd door Sem Presser in 1935.
Voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog zat Vaz Dias met fotojournalist Henk Temme bij de contra-
spionage, als medewerker van GS III.
Na de meidagen hield Vaz Dias zich als medewerker van het Rode Kruis bezig met het opsporen van vermiste Nederlandse militairen. Hij ging in het verzet als lid van de Ordedienst (OD) en werd medewerker van het illegale Parool, waar hij voor het papier zorgde. In 1941 vergaderde de Parool-groep in villa De Oldenheem op het land-
goed Drafna te Naarden, waar Vaz Dias op dat moment woonde. Op verzoek van Frans Goedhart had hij Gerrit Jan van Heuven Goedhart benaderd. Vaz Dias bracht in september 1941 de marconist Aart Alblas, die na het uit-
peilen van zijn zender in problemen was geraakt, in contact met Goedhart.
Volgens Leo de Jong trad Vaz Dias op als "een soort mentor" van Alblas, en wist Goedhart zo contact te leggen met regeringskringen in Londen, waarna ze er samen bij 'Londen' op aandrongen Goedhart met Peter Tazelaar mee naar Engeland zou gaan tijdens een 'afhaaloperatie' door de groep-Hazelhoff Roelfzema.
Vaz Dias wilde in 1942 via Frankrijk naar Engeland uitwijken, maar zijn vluchtlijn was geïnfiltreerd door de Duitsers en op 30 juni werd hij te Parijs gearresteerd, waarna hij werd overgebracht naar het Oranjehotel. Via het Oranjehotel, het Seminarie in Haaren en de gevangenis in Utrecht, kwam hij terecht in het kamp in Amersfoort.
Hij werd door de Duitsers ter door veroordeeld wegens spionage, sabotage en begunstiging van de vijand, en werd op 39-jarige leeftijd door de Duitsers gefusilleerd op de Leusderheide.
De groep geëxecuteerden bestond naast Vaz Dias uit de volgende 15 verzetsstrijders : Jhr. Johan Schimmelpen-
ninck, Anton Abbenbroek, Lex Althoff, Christiaan Frederik van den Berg, Pim van Doorn, Fritjof Dudok van Heel, R. Hartogs, W.H. Hertly, Johan de Jonge Melly, E.a. Latuperisa, Andriën Moonen, W. Mulder, A.C.Th van Rijn, Jan van Straelen, Gerad Vinkesteijn en Bob Wijnberg.
In Amsterdam-West is een straat naar hem genoemd.

Informatie uit:
geni.com
openarch.nl
joodsmonument.nl
oorlogsgravenstichting.nl
wikipedia.org