Antoon Jan Marie van Nispen tot Pannerden

19 Maart-20 October 1941

Verveling en dagbesteding
Weet wel dat we absoluut niets konden doen de hele dag, geen donder! 't Is erg 't razend druk te hebben, maar een hoogspanning geeft het door een woestijn van nietsdoen heen te moeten komen. Maar wat kon ik naast denken zo'n daglang doen?

1. 'wolletje’ maken van de dekens,
2. Cel schoonmaken,
3. Telkens wat eten,
4. Gymnastiek en lach niet … training voor hardlopen! Dribbelen, alsmaar looppassen op de plaats, dat was een tijdverdrijf! Steeds iets langer. Tenslotte kan ik het 4000 x achtereen zonder bijzonder moe te zijn, maar toen moest ik het hoognodig opgeven, want s'avonds had ik van die kloppende slapen en sliep daarna hoogst onrustig met angstige dromen. Overtraind? Waarschijnlijk lichamelijk er niet op berekend met geen druppeltje vet in het eten.
5. Verder had ik m’n dambord. Onder m'n bed lag een groot stuk karton - twee dagen later bracht dit mij op het idee van een dambord. Met een spijker werden er blokken ingekrast en twintig langwerpige - twintig vierkante snippers closetpapier deden dienst als stenen. Ik heb heel wat partijtjes gespeeld, voor beide partijen zo goed mogelijk zettend.
6. En het spel kaarten. Mooie gladde blaadjes closetpapier wat denk ik aan jullie terug in grote dankbaarheid! Klosetpapiertjes! Een spel kaarten met daarop met koffie een cijfertje gemierd - twee, drie spelen kaarten, later met een achtergehouden scheermesje angstig nauwkeurig op gelijke grootte gesneden en daarop weer met een aangepunt strooitje en koffiedik geschreven punten.
7. Toen heb ik nog een legkaart gemaakt door een closetpapiertje in snippertjes te scheuren, maar dat was gepruts.
8. Dan kon ik zo nu en dan eens praten met m’n buurman…
9. Tenslotte luisterde je naar alles wat buiten in de gang werd gezegd en … naar treinen die voorbijreden Scheveningen-Rotterdam. Op dagen dat het zonnig weer was had ik s'middags na halvier de zon hoogboven tegen de muur aanzitten. Als ik op het stoeltje ging staan kon ik met een spijker op de muur aantekenen hoever de zon was als er een trein voorbijkwam en na enig zoeken zag ik dat er telkens twee na elkaar kwamen (één heen, één terug) en dat de tussenruimten even groot waren. Opeens vond ik: ze rijden om het uur! Dat was een vondst! Voortaan kon ik zo om en nabij de tijd meten. Eerst alleen s'middags, toen ook s'morgens.
10. ‘s Avonds gingen we vroeg naar bed, want als het donker werd dan was er in een cel helemaal niets meer te beleven en buiten in de gang werd het ook stiller.
11. Eenmaal per dag kwamen we uit onze cel om de ton weg te brengen …
12. Dan marcheerden we weer langs de tonnen; ieder zocht de zijne uit en dan zat je voor de rest van de dag.
13. Een velletje wat rond de boter zat had ik met een spijker bekrast tot een poëziealbum

Varia
• Als reserve luitenant van de grenadiers heb ik de oorlogsdagen 1940 gediend in de 3e Compagnie Depot Bataljon Grenadiers. De Compagnie heeft gevochten op het hulpvliegveld Maaldrift bij Wassenaar. Door deze gevechten is er een nauwe band ontstaan tussen mij en de soldaten van de Compagnie.
• 1 Mei 1943 geweigerd jodenverklaringen over te leggen en personeel voor Duitsland op te geven. Ontslagen.
• In Scheveningen een tuberkelosebesmetting van de rechternier opgedaan.
• September 1943 geopereerd. Nier weggenomen. Daama nog last …
• October '43 vanuit het ziekenhuis Arnhern ondergedoken in het ziekenhuis Zevenaar.

Jhr. Mr. A.J.M. van Nispen tot Pannerden