Johannes van der Bol

Dit verhaal is ingestuurd door Sonja Clementine Guri van der Bol, dochter van Johannes van der Bol.

Hier volgt het verhaal van "De Laarzen" van Johannes van der Bol, oudste zoon van Hendricus Clementius van der Bol. Johannes, inmiddels in 2015 overleden, heeft dit verhaal over zijn gevangenschap in de Tweede Wereldoorlog in het Oranjehotel in mei 2010 laten plaatsen in het tijdschrift "De Wapenbroeder" van de Bond van Wapenbroeders.


De Laarzen, 18 april 1941

Als een donderslag bij heldere hemel werd mijn vader op 18 april 1941 gearresteerd en ter dood veroordeeld op 19 april. Kort erna, op 28 april werd dit vonnis gewijzigd in levenslange tuchthuisstraf en werd hij ondergebracht in cel nr. 633 in de strafgevangenis aan de Van Alkemadelaan in Scheveningen. Na enige dagen volgde een zenuwslopend bezoekuur voor ons gezin. Wij vóór de tralies en mijn vader achter de tralies, waarbij een gesprek nauwelijks mogelijk was vanwege de militaire bewaking.
De lijdensweg van mijn vader reikte etappe-gewijs tot in het concentratiekamp Straubing in Duitsland, waar hij op 16 april 1944 is overleden en begraven in een nummergraf. Mijn moeder ontving per post een kartonnen doosje met mijn vaders persoonlijke bezittingen en een begeleidend schrijven waarin vermeld: "Ihr ehemann ist beerdigt am 16 april 1944", een vreselijke tijding voor ons gezin.

Februari 1945

Mijn broer en ik deden verzetswerk maar werden verraden en gevangen gezet in eerdergenoemd cellencomplex aan de Van Alkemadelaan. Duitse soldaten met bespijkerde laarzen liepen dagelijks in onze cellengang heen en weer. Daar komen ze weer, daar gaan ze weer, een angstaanjagend laarzengeluid gecombineerd met het geluid van sleutelbossen. Op onregelmatige tijden werden de kijkgaten in de deuren geopend om te zien wat wij in onze cellen deden. Dan riepen ze vaak: "Schweinhund!" Het vernederen ging in diverse vormen door!
Als het geluid van die laarzen aan het einde van de gang was weggestorven kon ik via een tuimelraam - voor frisse lucht - naar mijn broer roepen: "Max!" Mijn broer zat in een cel tegenover mij, en als hij direct "ja" riep, wist ik dat hij nog niet was afgevoerd. De sfeer was zenuwslopend.

Op 6 mei 1945 's morgens werd er op nr. 850 aan de Van Alkemadelaan op de bel gedrukt. Een Duitse soldaat deed "argeloos" open. De Oranjebrigade Scheveningen stormde naar binnen en liet celdeuren meteen openen. Onwezenlijk; omhelzingen met medegevangenen, tranen! Daar stonden we ineens buiten in ons "boevenpak" met kroes en houten bestek.
Het geluid van die laarzen was toen verstomd! Buiten in de frisse lucht "proefde" je de vrijheid, dit was om nooit te vergeten! Thuis gekomen las ik een brief uit medeleven van wijlen H.M. Koningin Wilhelmina aan mijn moeder. Een en ander is lang geleden maar toch komt het geluid van die laarzen nog regelmatig terug, ook na 65 jaar beleef ik dit nog!