Lodewijk Anne Rinse Jetze van Hamel

Lodo van Hamel

Lodewijk (Lodo) van Hamel was luitenant ter zee bij de Koninklijke Marine. Op de dag van de capitulatie vertrok hij met de motorsloep M47 uit IJmuiden en werkte mee aan de evacuatie van het Engelse leger uit Duinkerken. Aangekomen in Londen vroeg men hem een spionagegroep op te richten in Nederland om militaire gegevens te verzamelen. Op 28 augustus 1940 werd hij als eerste geheim agent gedropt bij Hillegom. In korte tijd slaagde hij er in militaire gegevens door te seinen naar Engeland en spionagegroepen op te richten, die nog jaren actief zouden blijven. Op 14 oktober 1940 zou hij met enkele anderen op het Tjeukemeer worden opgepikt door een watervliegtuig om in Londen rapport uit te brengen. De piloot, luitenant Heije Schaper, kon door de mist niet landen, cirkelde een paar keer rond en vloog terug om het de volgen de nacht op dezelfde tijd weer te proberen. Het vliegtuig had de aandacht van een foute politieman getrokken. Lodewijk van Hamel, Hans Hers, Jean Mesritz, Marion Smit en prof. Lourens Baas Becking waren in een bootje op het Tjeukemeer in afwachting van het watervliegtuig. Toen luitenant Schaper de landing op het water inzette om de mannen op te halen, werd hij vanaf de kant door de Duitsers beschoten. Hoewel het vliegtuig zwaar beschadigd was, wist Schaper met twee gewonde bemanningsleden terug te vliegen naar Engeland. Hij zou voor deze missie in november 1940 door Koningin Wilhelmina met de Militaire Willemsorde onderscheiden.
De inzittenden van het bootje werden door de Duitse overmacht direct gearresteerd en overgebracht naar de beruchte Scheveningse gevangenis, “Het Oranjehotel”. Daar heeft Lodo ondanks de folteringen niets losgelaten. Toen de Duitsers dreigden zijn ouders te arresteren vertelde hij dat hij in Hillegom was gedropt. De Duitsers geloofden hem pas toen hij de plek aanwees waar hij zijn parachute had begraven. Op 16 juni 1941 werd Lodewijk gefusilleerd op de hei bij Bussum. Zijn as is na de oorlog op de Erebegraafplaats bij Overveen bijgezet. Een informatiebord aan het Lodewijk van Hamel pad bij het Tjeukemeer herinnert aan de dramatische gebeurtenis in de nacht van 13 oktober 1940.
Lodewijks broer, Gerard, zette het verzetswerk voort en financierde verzetsactiviteiten. Op 10 augustus 1942 werd hij in zijn ouderlijk huis gearresteerd. Hij stierf op 19 juli 1944 in het concentratiekamp Natzweiler-Struthof aan uitputting en tuberculose. Dat was een ‘Nacht und Nebel’ kamp in het noord-oosten van Frankrijk, bedoeld om mensen te laten verdwijnen zonder dat iemand er ooit iets van te weten zou komen.
De gebroeders van Hamel staan vermeld op de plaquette bij het vrijheidsmonument op het Stationsplein in Baarn. Ter herinnering aan zijn zoons liet professor Van Hamel het monument ‘De Marinier’ maken. Dit staat aan de Gerrit van der Veenlaan te Baarn is geadopteerd door de Nieuwe Baarnsche School.

Bron: "Baarn in de Tweede Wereldoorlog, een terugblik"

Geplaatst door w.A. Velthuizen op 17 april 2017