Frederik Hendrik Somsen

Bron: oorlogsgravenstichting

Freek Somsen
Freek Somsen wordt geboren in Aalten op 5 september 1918 als oudste zoon van smid Derk Jan Somsen en Aleida Gezina Stronks. Hij is vernoemd naar zijn grootvader Somsen. Het gezin telt negen kinderen. In 1927 verhuist het gezin Somsen naar Doesburg. Later wonen ze aan de Schout bij Nacht Doormangsingel 5. Freek is machine-bankwerker en bedrijfsleider bij maatschappij Oxygenium in Dieren. Op 26 januari 1940 trouwt hij met Johanna Wilhelmina (Jans) Beek. Het paar woont in Dieren.

Als dienstplichtig militair vecht Freek begin mei 1940 op de Grebbeberg tegen het Duitse leger dat Nederland is binnengevallen. Hij wordt krijgsgevangen gemaakt en naar Duitsland afgevoerd. Omstreeks eind juni 1940 keert hij terug naar Nederland, nog net op tijd terug voor de geboorte van zijn eerste zoon Wim. Als de oproep voor de Arbeitseinsatz op de deurmat valt, besluit hij onder te duiken in Aalten. Waarschijnlijk bij familie of kennisen. Freek is iemand die zich niet kan neerleggen bij de Duitse bezetting van Nederland. Hij staat in contact met het verzet in Aalten maar vertrekt daar weer. Een tijdje later is hij verzetsman, helpt joodse onderduikers aan een veilige onderduikplek en overvalt samen met anderen distributiekantoren. Als leider van de Knokploeg Laag Soeren is zijn alias Joop Haneman. Hij kiest voor een zwervend bestaan en op die manier kan hij het best zijn verzetswerk en hulp aan joodse mensen doen. Maar zo moet hij zijn gezin in de steek laten. Al snel zit de Sicherheitsdienst hem op de hielen en gijzelt notabene zijn vrouw in het Huis van Bewaring Arnhem van november 1943 tot maart 1944. Freek wordt onder druk gezet, zijn vrouw is in verwachting van hun tweede kind.

Op 4 april 1944 gaat het mis. Freek Somsen wordt opgepakt in een trein, zeer waarschijnlijk die tussen Zaltbommel en Utrecht. Hij wordt gevangen gezet in Amsterdam, daarna zit hij vast in het “Oranjehotel” in Scheveningen (tot 15 mei 1944) en dan wordt hij naar Kamp Vught getransporteerd. Het lukt hem nog om via enkele illegaal gesmokkelde briefjes contact te houden met zijn gezin. Hij schrijft hen dat ze niet moeten wanhopen en dat hijzelf vertrouwt op een goede afloop. Zijn geloof steunt hem in de strijd. Via een gesmokkeld briefje krijgt hij bericht van de geboorte van tweede zoon Freddy. Freek wordt verschillende keren verhoord en komt terecht in de dodencel van de strafgevangenis Vught.

Op 5 september 1944, zijn 26ste verjaardag, sterft Frederik Hendrik Somsen voor het vuurpeloton in Vught. Pas in oktober 1945 krijgt zijn gezin bericht van zijn overlijden.

Aan F.H. Somsen is het Verzetsherdenkingskruis uitgereikt.

In Doesburg is in januari 2020 een pad naar hem vernoemd: het Freek Somsen pad.