Frans Robert Spier

Persoonsgegevens

VoornaamBobby
InitialenF.R.
AchternaamSpier
GeslachtMan
Leeftijd28
BeroepLeerfabrikant
Geboren7 juli 1913 in Düsseldorf (Dld.).
Overleden17 augustus 1941 in Auschwitz.

Reden arrestatieVluchtpoging naar Engeland
Gearresteerd inDen Haag
Gearresteerd op9 december 1941

Oranjehotel

Datum in Oranjehotel9 december 1941
Oranjehotel verlaten2 februari 1942
Cel(len)362  |  Een cel adopteren? Bekijk de mogelijkheden
VervolgAmersfoort
Auschwitz
BijzonderhedenZie Arnoud-Jan Bijsterveld, "Ons huis. Op zoek naar een Joodse familie in Tilburg" (Hilversum 2020)
Er is een stolpersteine voor hem geplaatst.
Zie ook Justine Louise Spier-Bendien.

 
Bron(nen):
Oorlogsbronnen
Oorlogsgravenstichting
Joodsmonunument

Ingezonden verhalen over Frans Robert Spier

Ingestuurd door Jacqueline 't Hart op 21 juni 2023

Zoon van Louis Spier (9 november 1873 Wickrath - 30 oktober 1944 Auschwitz) en Flora Regina (Flo) Lyon
(19 februari 1882 Saarbrücken - 30 oktober 1944 Auschwitz).
Getrouwd op 6 januari 1940 met Justine Leonie (Tineke) Bendien (21 november 1920 Den Haag - 19 april 1945
Mauthausen). Hun huwelijk blijft kinderloos.
Bobby Spier is het jongste kind uit het vermogende gezin Spier. Hij heeft nog twee zussen, Margret (29 september 1906 - 1985) en Greta (15 april 1908 - 1967).
Vader Spier is - samen met zijn broer Viktor (1884-1945) - eigenaar van één van de grootste lederfabrieken in Duitsland, de Wickrather Lederfabriek) in Wickrath, een stad niet ver van Mönchengladbach en de Nederlandse grens.
Na de machtsovername door de nazi's in 1933 wordt de Joden het leven in toenemende mate onmogelijk gemaakt.
Bobby's vader en oom hevelen geld over naar Nederland om een nieuwe onderneming op te richten. Dat wordt de Noordhollansche Ledermaatschappij N.V. in 1937 opgericht te Amsterdam. Omdat Joden geen geld over mogen maken naar het buitenland krijgt Bobby's vader een half jaar gevangenisstraf wegens belastingontduiking.
Inmiddels is de onderneming in Wickrath in het kader van de 'Arisierung' onteigend en in 1937 vluchten beide families Spier naar Nederland. Dat in navolging van Klaus Spier, de oudste zoon van Viktor, die al vanaf 1933 in Amsterdam woont.
Bobby Spier gaat naar Tilburg, waar hij op 2 mei 1937 als techniker looierij ingeschreven wordt op het adres Spoorlaan 128. Op 8 januari 1938 betrekt Bobby het nieuw gebouwde huis aan de Burgemeester van Meurs-
straat 5. In juni 1937 is ook Bobby's neef Heinz Alfred (Freddy) 1914-2001) naar Tilburg gekomen en samen richten ze een leerfabriek op als dochteronderneming van de fabriek in Amsterdam. De onderneming heet De Molen NV, naar de straat waar het bedrijf gevestigd is. Al spoedig verhuist de onderneming naar een ruimte aan de Nieuwstraat 234 die gehuurd wordt van de naastgelegen schoenfabriek Van Arendonk. Om 'arisering' te voorkomen verkoopt Bobby kort na de Duitse inval zijn aandelen, maar desondanks wordt de onderneming
geliquideerd en verkocht. Na een lange strijd komt het bedrijf in 1951 weer in handen van de (erven van de) familie Spier. Tot in de jaren 1970 heeft de onderneming nog bestaan.
Begin december 1941 doet Bobby een poging om met zijn vrouw Tineke en twee vrienden, Bertram Polak en Fred de Wit, per schip naar Engeland te ontkomen. Op 9 december reizen ze met de trein naar Den Haag. Daar worden ze opgewacht door twee Haagse agenten en de SD-er Krut Bläse. Ze zijn in de val gelokt door het duo Willy Kramer en Jacoba Menso. De werkzaamheden van het ijverige duo leidden tot de arrestatie van een groot aantal leden van de Tilburgse Oranje Garde (...) het uitleveren van een aantal Engelse piloten en (Joodse) onderduikers. Deze laatste slachtoffers werden in de val gelokt met een zogenaamde vlucht naar Engeland. Hiervoor moesten ze flinke bedragen neertellen (...).
Onderweg werden zij vervolgens aangehouden, gearresteerd en uitgeleverd aan de Gestapo. Geen van de Joodse personen heeft het overleefd. Het viertal wordt al 'Schützhäftling' overgebracht naar de strafgevangenis in Scheveningen, het Oranjehotel.
Op de muren van cel 362 zijn hun namen ingekrast: 'Spier 9-12-'41, 'Polak 9-12-'41', 'De Wit 9-12-'41 Scheveningen', 'Mevr. Spier-Bendien 9-12-'41', 'Spier 2-4-'42 transport -???'.
Op 2 februari 1942 zijn de drie mannen overgebracht naar Kamp Amersfoort (Polizeiliches Durchgangslager Amersfoort) waar ze voortdurend mishandeld worden, te weinig voedsel krijgen en dwangarbeid moeten ver-
richten in het zogeheten 'Judenkommando'.
Op 16 juli 1942 gaan ze op transport naar Auschwitz. Vermoedelijk gaat de trein eerst naar het Drentse station Hooghalen om daar gevangenen uit Westerbork op te pikken. Al de volgende dag, 17 juli, komt de trein in Ausch-
witz aan. Bobby Spier wordt geselecteerd als 'arbeitsfähig' met Häftling Nummer (matriculation number) 48360
(getatoeëerd op de rechter onderarm) en komt in Birkenau (ook wel bekend als Auschwitz II) terecht waar hij dwangarbeid verricht.
Daar overlijdt hij, 29 jaar oud, op 17 augustus 1942. Naar alle waarschijnlijkheid is hij vergast.
Op 17 januari 2014 zijn voor het pand Burgemeester van Meursstraat 5 struikelstenen geplaatst ter nagedach-
tenis aan Bobby en Tineke Spier, door een neef uit Nederland en een achternicht uit de VS. Een initiatief van de parochie en de basisschool in de wijk.

Informatie uit:
wikimiddenbrabant.nl
geni.com
joodsmonument.nl

Verhaal insturen

U dient ingelogd te zijn om een verhaal in te sturen.

Account / aanmelden

Foto insturen

U dient ingelogd te zijn om een foto in te sturen.

Account / aanmelden

Wijzigingen doorgeven

U dient ingelogd te zijn om een wijziging/opmerking te versturen.

Account / aanmelden

Een andere gevangene zoeken