Willem Lodewijk Harthoorn

Leider van het communistisch verzet in Den Haag, als opvolger van Frans van Ophem. Harthoorn was in het Oranjehotel celgenoot van Han Stijkel. De oorlogsgeschiedenis van Willem Harthoorn is vastgelegd in het boek Verboden te sterven (1963, heruitgegeven in 2007).

Bron: R. Harthoorn, Valkenswaard

Zijn prachtige kapsel.

In 1941 waren er twee kappers in het Oranjehotel. De eerste was Johannes (Jan) Montfoort, een kameraad van mijn vader, die als eerste van zijn groep op 28 april 1941 gearresteerd werd. Hij woonde naast de bekend ijssalon Florencia in de Torenstraat. Jan gaf briefjes van de gevangenen (communisten, Stijkelgroep) door. Hij werd betrapt en verloor zijn functie. De tweede kapper was Karel Heinrich Albert Gogarten; hij was lang voor de oorlog naar Nederland gekomen en had zijn Duitse nationaliteit verloren wegens langdurig verblijf in het buitenland. Bij de Duitse bezetting kreeg hij verplicht zijn Duitse nationaliteit terug, werd daardoor dienstplichtig, bij de Wehrmacht ingelijfd en als kapper in het Oranjehotel geplaatst. Gogarten smokkelde briefjes van gevangenen naar buiten de gevangenis. Ook hij werd betrapt en kreeg een andere functie. Daardoor was er geen fatsoenlijke kapper meer en dat kun je wel aan Wim zien.
Begin 1941 werden alle communisten met vrachtauto's opgehaald en naar een gebouw van de Sicherheitsdienst aan de Benoordenhoutseweg 187-189 gebracht, waar foto's van ze gemaakt werden. De foto's werden met een paperclips op een carthoteekkaart met wat gegevens over de arrestant geplaatst; de kaarten werden bij de Sicherheitsdienst op het Binnenhof bewaard werden.
De carthoteekkaarten zijn na de oorlog in het bezit van het NIOD gekomen. Ik heb van deze foto een kopie laten maken. (Het heeft me nog veel geld gekost, want de auteursrechten liggen bij het NIOD en dat vroeg een pittig bedrag voor de kopie, terwijl mijn vader toch het beeldrecht op zijn afbeelding had).

Gogarten werd na de oorlog vanwege zijn dienst bij de Wehrmacht in het Oranjehotel gevangen gezet. Maar op basis van verklaringen van voormalige gevangenen over zijn goede gedrag spoedig weer vrijgelaten. Later kwam hij weer in het nieuws. Hij had een kapperszaak aan de Anna Paulownastraat 9. Een van zijn klanten was Friedrich Schallenberg die in 1949 vermoord werd. Gogarten heeft daar nog een getuigenis over afgelegd.
En alles komt weer bij elkaar. Het onderzoek naar de moord op Schallenberg kwam niet in handen van de moordafdeling van de Haagse politie, maar in handen van Antonie Cornelis van der Spek van de Haagse Politie Inlichtingendienst (reden: burgemeester Visser had geld gestolen dat de staat toekwam; het geld was bestemd voor een anticommunistische Inlichtingendienst die later Operatiën & Inlichtingen ging heten, maar Visser stak ook veel in eigen zak. Daarnaast was Schallenberg op zoek naar een koffer met miljoenen guldens aan aandelen die van Joden gestolen waren en die in het bezit van de voorloper van O&I was gekomen). In augustus 1941 hield hij in burger vlak voor de toenmalige woning van Wim op het Oranjeplein een groep communistische vrouwen in de gaten die bakkerskarren plunderden. De vrouwen wilden brood voor hun gezinnen hebben omdat ze geen geld hadden, omdat hun echtgenoten door de Haagse Politie Inlichtingendienst gearresteerd waren in een sinds 1923 lopende actie met behulp van de politiespion Johannes Hubertus van Soolingen.
In december 2023 heeft de regering in een brief aan de Tweede Kamer geweigerd informatie te verstrekken over de supergeheime (criminele moord-)organisatie Operatiën & Inlichtingen te verstrekken. Het is dus nog steeds niet afgelopen met de communistenvervolging.