Jan Gerrit van de Sande

Zoon van koopman Johannes Gijsbert Karel van der Sande (23 juli 1868 Arnhem) en Antonia Klaassen
(23 december 1863 Lille St. Hubert (Limburg) - 13 maart 1931 Velp.
Scheikundig ingenieur. Directeur van de NV Ivoac (Fabriek van Isolerend, Vochtwerend en Acoustisch pleistermateriaal).
Wonende te Utrecht.
Op 20 april 1942 is hij gearresteerd in Utrecht.
Vanaf 29 mei 1942 zat hij gevangen in het Oranjehotel. In cel 612. Vanaf 5 november 1942 zat hij gevangen in Kamp Amersfoort. Hij heeft ook gevangen gezeten in Kamp Vught.
Vanaf 6 september 1944 zat hij gevangen in Dachau. Zijn kampnummer was 99720.
Op datum onbekend is hij getransporteerd van Dachau naar Natzweiler en het buitenkamp Dautmergen.
Op de Duitse Overlijdensakte wordt gesteld dat Jan Gerrit van der Sande op 21 oktober 1944 is omgekomen in
Schömberg bij Natzweiler. En wordt Schömberg genoemd als verblijfplaats. De informatie op de Duitse Overlijdensakte is lang niet altijd correct.

Informatie uit:
oorlogsbronnen.nl
openarch.nl
wiardibeckman.com

Naam: Jan Gerrit van der Sande

Geboren op 19 maart 1900, Arnhem

Beroep: fabrieksdirecteur/ ingenieur

Woonplaats: Utrecht

Gearresteerd op 20 april 1942

Straf: abgetrennt

IM 314 OD lijst: J; nr. Anklage 2e OD-proces: 46

Overleden: 9 november 1944 in Schömberg

Jan van der Sande woont in Utrecht. Hij heeft een opleiding gevolgd tot scheikundig ingenieur en is directeur van een bouwmaterialenfabriek. Van der Sande is al van voor de oorlog – sinds 1938 - een bekende van Quarles van Ufford, de eerste gewestelijk commandant Ordedienst (OD) Utrecht. Die vertelt hem medio 1940 kort iets over de OD en vraagt hem of hij in die organisatie wil meewerken. Van der Sande gaat daar niet direct op in, maar houdt het ook niet helemaal af. Ook enkele andere verzoeken om zich bij de OD aan te sluiten houdt hij nog af.

Bij een nieuwe bespreking met Quarles van Ufford verklaart hij zich wel bereid om iets te doen voor de naasten van gevangengenomen Nederlanders. Die stuurt dan een zekere De Jonge naar hem toe, die belast is met het inzamelen van geld voor familie van gevangengenomen of ondergedoken verzetsmensen. Van der Sande geeft in de maanden daarna een aantal keren kleine geldbedragen aan die De Jonge voor dat doel. In de periode daarna raakt Van der Sande toch ook verwikkeld in activiteiten van de groep rond OD’er Cor van Rijn. Die houdt zich druk bezig met het verkrijgen, vervoeren en verbergen van wapens, munitie en springstoffen. Van der Sandes boekhouder Hartogs is daar ook bij betrokken.

Eind 1941, als Van Rijn voortvluchtig is en naar Amsterdam is vertrokken, laat hij Van der Sande via een tussenpersoon weten dat hij Utrecht verlaten heeft, omdat hij ‘bang is geworden voor moeilijkheden’. Daaruit maakt Van der Sande – terecht - op dat Van Rijn gevlucht is wegens zijn verzetsactiviteiten. Hij geeft via tussenpersonen, o.a. zijn boekhouder Hartogs, geld om van Rijn financieel te ondersteunen. Van rijn wordt medio april 1942 gearresteerd, net als Hartogs. Van der Sande wordt wee dagenna Hartogs eveneens opgepakt. Hij komt via het Oranjehotel, Amersfoort en Vught in maart 1943 in Haaren aan voor het 2e OD-proces. Hij wordt abgetrennnt en gaat in november 1943 op transport naar Natzweiler. Na de evacuatie van Natzweiler komt hij via Dachau eerst in een buitenkamp van Natzweiler, Dautmergen, en vervolgens in een ander buitenkamp, Kommando Schömberg. Daar overlijdt hij omstreeks 9 november 1944.